Każdy, kto kiedykolwiek miał okazję uczyć się języka angielskiego, wie, że istnieją pewne różnice pomiędzy jego poszczególnymi odmianami. Te, z którymi mamy najczęściej styczność, to angielski brytyjski i angielski amerykański. Jego użytkownicy bez problemu mogą się ze sobą porozumieć, mimo że różnią się wymową, niektórymi słowami i zasadami pisowni. Z naszego tekstu dowiesz się, jakie są najważniejsze różnice pomiędzy tymi dwoma odmianami języka angielskiego, a także, skąd się one wzięły.
Dlaczego angielski brytyjski i amerykański różnią się od siebie?
Język angielski został sprowadzony do Ameryki Północnej przez brytyjskich żeglarzy, żołnierzy, misjonarzy i osadników, którzy przybyli na ten kontynent w XVI i XVII wieku. W tamtym okresie nie istniały jeszcze żadne zasady dotyczące pisowni. Powstały one dopiero w 1604 roku, wraz z wydaniem pierwszego słownika autorstwa Roberta Cawdreya, angielskiego duchownego i nauczyciela. Dwieście lat później, w 1806 roku, Amerykanin Noah Webster wydał pierwszy słownik tejże odmiany języka angielskiego. Legenda głosi, że amerykański leksykograf celowo zmienił zasady pisowni, aby podkreślić niezależność USA od Wielkiej Brytanii.
W kwestii wymowy, pierwsze różnice pomiędzy dwoma odmianami języka angielskiego zaczęły pojawiać się po przybyciu pierwszych osadników. W ich mowie występowała rotyzacja, co oznacza, że wypowiadali oni “r” na końcu sylaby, a także wtedy, gdy poprzedzało ono spółgłoskę. Ujmując to w prostszy sposób, podobnie jak w języku polskim, “r” wymawiane było zawsze, niezależnie od tego, w jakim miejscu słowa się znajdowało. I tak już zostało w amerykańskiej odmianie języka angielskiego.
W tym samym czasie brytyjskie klasy wyższe pragnęły odróżnić swój sposób mówienia od tego, jak mówił plebs, zmiękczając wymowę “r”. Ponieważ elity od zawsze uchodziły za wzór do naśladowania, a wszystko, co z nimi związane, natychmiast stawało się modne, niższe warstwy społeczne zaczęły naśladować wymowę arystokracji. Z upływem lat stała się ona standardową wymową w południowej Anglii.
Różnice w pisowni
Nie ma ich zbyt wiele, a te, które istnieją, wskazują na silną tendencję amerykańskiej odmiany języka angielskiego do uproszczenia i skrócenia pisowni.
|
Angielski brytyjski |
Angielski amerykański |
|
-oe-/-ae- np. anaemia, diarrhoea,encyclopaedia |
-e- np. anemia, diarrhea,encyclopedia |
|
-t np. burnt, dreamt, learnt |
-ed np. burned, dreamed, learned |
|
-ence np. defence, offence, licence |
-ense np. defense, offense, licence |
|
-ell- np. cancelled, jeweller, marvellous |
-el- np. canceled, jeweler, marvelous |
|
-ise np. appetiser, familiarise, organise |
-ize np. appetizer, familiarize, organize |
|
-l- np. enrol, fulfil, skilful |
-ll- np. enroll, fulfill, skillfull |
|
-ogue np. analogue, monologue, catalogue |
-og np. analog, monolog, catalog A amerykańskiej odmianie także spotyka się końcówkę -ogue |
|
-ou- np. colour, behaviour, mould |
-o- np. color, behavior, mold |
|
-re np. metre, fibre, centre |
-er np. meter, fiber, center |
|
-y- np. tyre, fybre |
-i- np. tire, fibre |
Angielski brytyjski i amerykański - różnice w słownictwie
W niektórych przypadkach Amerykanie i Brytyjczycy używają zupełnie innych wyrazów na określenie tych samych rzeczy. Dotyczy to szczególnie przedmiotów codziennego użytku. Oto najważniejsze przykłady:
|
|
Angielski brytyjski |
Angielski amerykański |
|
spodnie |
trousers |
pants |
|
mieszkanie |
flat |
apartment |
|
maska samochodu |
bonnet |
hood |
|
bagażnik samochodu |
boot |
trunk |
|
ciężarówka |
lorry |
truck |
|
wakacje |
holiday |
vacation |
|
bilet w jedną stronę |
single ticket |
one-way ticket |
|
sweter |
jumper |
sweater |
|
czipsy |
crisps |
chips |
|
frytki |
chips |
French fries |
|
buty sportowe |
trainers |
sneakers |
|
napój gazowany |
fizzy drink |
soda |
|
skrzynka pocztowa |
postbox |
mailbox |
|
ciastko |
biscuit |
cookie |
|
autostrada |
motorway |
highway |
|
sklep |
shop |
store |
|
piłka nożna |
football |
soccer |
Różnice gramatyczne
Poza wymową, pisownią i niektórymi słowami, różnice pomiędzy brytyjską i amerykańską odmianą języka angielskiego, znajdziemy także w gramatyce. Oto lista najważniejszych z nich:
- rzeczowniki zbiorowe (np. team, family) uważane są za liczbę pojedynczą w amerykańskiej odmianie języka angielskiego. W odmianie brytyjskiej mogą być liczbą pojedynczą lub mnogą, lecz częściej występują w tym drugim wariancie.
- w odmianie brytyjskiej o wiele częściej używa się słownictwa i zwrotów formalnych, np. shall, w wersji amerykańskiej bardziej popularne są ich nieformalne odpowiedniki, np. will lub should,
- Amerykanie wciąż używają gotten jako trzeciej formy czasownika, podczas gdy Brytyjczycy już dawno porzucili tę formę na rzecz krótszego got,
- needn’t (“nie trzeba, nie musieć”) - ta forma, charakterystyczna dla angielskiego brytyjskiego, praktycznie nie występuje w odmianie amerykańskiej. Amerykanin powie raczej don’t need to,
- Brytyjczycy korzystają z przyimka at w odniesieniu do czasu i miejsca. Amerykanie w tym pierwszym przypadku użyją słówka on, a w drugim - in.
Pomimo różnic, obydwie odmiany języka angielskiego są wciąż mocno do siebie podobne. Amerykanie i Brytyjczycy zwykle bez problemów się ze sobą komunikują, więc nie musisz martwić się, że przypadkowe użycie niewłaściwej formy czasownika lub słówka doprowadzi do nieporozumienia.
Jeśli chcesz opanować angielski w ekspresowym tempie - sprawdź dostępne promocje i naucz się angielskiego poznając różnicę i historię poszczególnych jego typów!
Czy chcesz, abyśmy skontaktowali się z Tobą w celu zaproponowania Ci odpowiedniego kursu? Wypełnij poniższy formularz:
